Eutanasia: unha bala na recámara
Unha bala na recámara. Esta contundente afirmación de Rafa utilizábaa a miña compañeira María Luisa Carcedo, no Pleno do Congreso de Deputados, no debate final da Lei de Eutanasia que resultaría aprobada por 202 votos a favor, 141 en contra e 2 abstencións. Era o día 18 de marzo do ano 2021 e a lei entraría en vigor o 24 de xuño do mesmo ano.
Rafa, que nese momento contaba con 35 anos, levaba entón 15 anos con tetraplejía e, como moitas outras persoas, teme que a evolución da súa enfermidade póñao nunha situación insoportable. De aí a súa sentida frase referida á lei de eutanasia:
“Dáme tranquilidade, quero unha bala na recámara”.
Durante os debates celebrados no Congreso tivemos que escoitar estoicamente frases tremendas en contra da lei. Citarei algúns exemplos ilustrativos. Méndez Monasterio, deputada de VOX:
“Hoxe consúmase o seu plan de implantar a cultura do descarte e da morte”.
García Adanero, deputado de UPN:
“porque hai que atenderlles vintecatro horas ao día e iso á familia cústalle moito. A solución é quitalo do medio. Matalo, vaia, matalo, quitalo do medio, si, esa é a solución”.
Caso á parte é o do Partido Popular que, a través do seu portavoz, Echániz Salgado, continuou co seu sempiterno e falaz argumento de confundir, coa máis avesa intención, o que son coidados paliativos coa lei de eutanasia. Como todos sabemos –e o señor Echániz tamén- os coidados paliativos son aqueles que teñen como obxectivo aliviar e acompañar á persoa que sofre unha enfermidade de imposible curación, trátase de eliminar no posible o padecimiento, o sufrimento e a dor asociados a unha enfermidade terminal.
A eutanasia, aínda que pode ser complementaria aos coidados paliativos, ten un fin distinto. Non falamos dun acompañamento na agonía, senón da decisión firme dunha persoa, que podería seguir vivindo, en condicións moitas veces infrahumanas, de acabar dunha forma digna coa súa vida. En Galicia coñecemos ben o caso de Ramón Sampedro, quen dicía que:
«A morte desexada para librarse da dor é un ben».
Pero tamén podemos lembrar as palabras de Maribel Tellaetxe, enferma de alzhéimer, que pediu ao seu esposo e fillos que lle prometesen cumprir o seu desexo de morrer cando a súa enfermidade lle fixese perder a cabeza:
«Por favor, non deixedes que non sexa eu, non deixedes que perda a miña dignidade, que viva sen saber quen sodes».
Neste ano que leva a lei de vixencia, a sociedade española conta por fin cun novo dereito que nos dignifica como sociedade e como seres humanos. Durante este tempo realizáronse preto de 180 procesos de eutanasia e 22 persoas doaron os seus órganos nun exercicio de humanidade e xenerosidade.
Unha lei con todas as garantías exixibles, resultado dunha gran causa colectiva e que responde o impulso e ao traballo dos pacientes, sen dúbida os primeiros nesta loita. pero tamén dos seus familiares, do persoal sanitario e dos colectivos sociais. Tamén, por que non dicilo, polo empeño daqueles que desde a política traballamos por conseguir que ese clamor se convertese nun dereito tras a súa publicación no BOE.
Aínda que con velocidades non uniformes nas diferentes comunidades, podemos afirmar que o novo marco normativo posibilita unha nova prestación na sanidade pública que, a pesar dos paus nas rodas que algúns tentan manter, posibilita acceder ao novo dereito que supón a regulación da lei de eutanasia.
Na votación final, en plena pandemia e con máscara, non puiden evitar dar un forte abrazo á miña compañeira e exministra de Sanidade, María Luisa Carcedo, polo seu compromiso e a súa firme loita na defensa desta lei, na defensa da dignidade, a liberdade e a autonomía da vontade de cada un de nós. Finalizo cunhas das citas empregadas por ela na súa intervención no Pleno. Son as palabras do fillo de Maribel Tellaetxe:
«Neste país contraer unha enfermidade terminal dexenerativa ao parecer é delito. A condena que che impoñen é un final cruel e doloroso, desprovisto de toda integridade e dignidade. A túa dor e sufrimento é moeda de cambio entre os que debesen lexislar para mitigalo».